Lees meer over:

Voedingssupplementen

Meeste pilletjes beloven te veel en bevatten soms doping

Het beoefenen van (top)sport stelt hoge eisen aan de sporter. Eisen waarvan hij of zij vaak denkt extra ondersteuning in de vorm van voedingssupplementen nodig te hebben. Zo is het bekend dat drie van de vier individuele topsporters voedingssupplementen gebruiken.

Vaak betreft dit het gebruik van extra ijzer of extra koolhydraten, waar met name de (vrouwelijke) duursporters een verhoogde behoefte aan hebben. Ook vitamines worden vaak extra geslikt, omdat ervan uitgegaan wordt dat er onvoldoende vitamines in de voeding zitten.

Hoewel vitaminetekorten in het algemeen bij een goede samenstelling van de voeding niet aangetroffen worden, kan het geen kwaad om een laaggedoseerd vitarnine B-complex-tabletje of multivitaminepilletje te slikken op de zin en onzin van het gebruik van hoog gedoseerde vitamine-preparaten, van Co-enzym Q-1O en van Creatine.

Er komen steeds nieuwe voedingssupplementen op de markt. Onder invloed van de huidige gezondheidsrage worden steeds meer "natuurlijke" ( kruiden)produkten op de markt gebracht, waarvan de meest geweldige werkingen worden beschreven. Zo zou onder andere een grotere vitaliteit, een goede gezondheid, een verlies van overtollig vet, een beter herstel na een zware sportprestatie, een beter humeur en een grotere allertheid/concentratie het resultaat zijn als je biergist, spirulina, kelp, lecithine, knoflook, ginseng of andere kruidenpreparaten slikt. In dit clubbladartikel heb ik het onderzoek dat in de Consumentengids van 1993 gepubliceerd stond samengevat, aangevuld met voor sporters belangrijke informatie (zonder dat ik pretendeer volledig te zijn.)

Volgens de Consumentenbond zijn veel van de voedingssuplementen helemaal niet zo rijk aan waardevolle stoffen als de fabrikanten beweren.

Bovendien zijn er voor de meeste claims geen bewijzen te vinden. Zij concludeert, nadat zij ruim 200 metingen heeft verricht en ettelijke kilo's literatuur heeft gelezen en vergeleken, dat de fabrikanten de heilzame effecten van hun produkt dikwijls niet hard kunnen maken, de samenstelling van hun pilletje vaak fraaier voorstellen dan zij is en dat de etiketten van veel produkten suggestief en misleidend zijn. Voor sporters is het daarnaast van belang om te weten of er in de genoemde voedingssupplementen geen stoffen zitten die in strijd zijn met de dopingregelementen van de IAAF.

Biergist en spirulina

Biergist is een gistsoort die van nature rijk is aan vitamine B. Vaak bevatten de produkten minder dan 10 procent van de Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid (ADH) van B1, B2 en B6 zoals die voor vrouwen geldt. In alle biergistpreparaten zit ijzer, maar de hoeveelheden zijn laag. Spirulina is een eiwitrijke alg die in tropische wateren groeit. Sluitende bewijzen dat spirulina prestatieverhogend werkt, heeft de Consumentenbond niet kunnen vinden. In spirulina zit van nature een grote hoeveelheid betacaroteen, een pro-vitamine die in het lichaam kan worden omgezet in vitamine A. Dat is ondermeer belangrijk voor ons afweersysteem en een gezonde huid.

Vitamine A is een van de weinige vitaminen waarvan we vaak net iets te weinig binnenkrijgen. Niet in alle spirulinapreparaten zit echter evenveel betacaroteen. Spirulina wordt ook vaak aanbevolen in verband met hoge eiwitgehalten Met een portie vlees of zuivel krijg je echter veel meer eiwit binnen dan met enkele spirulinapilletjes en bovendien eten de meeste mensen in Nederland voldoende en misschien zelfs iets te veel eiwit.

Kelp

Kelp wordt net als spirulina van algen gemaakt. Het worat door een aantal fabrikanten gepresenteerd als hulprniddel bij het afslankenn Dat is niet verwonderlijk, want kelp bevat van nature veel jodium en dat kan in grote hoeveelheden gewichtsverlies veroorzaken, omdat veel jodium de schildklier harder laat werken.

Maar dit gewichtsverlies moet gezien worden als een ongewenste bijwerking van te veel jodiumgebruik en niet als een prettige bijkomstigheid. Bovendien kan te veel jodium leiden lot hartklachten en tol ernstige complicaties bij mensen met schildklierklachten.

Lecithine

Lecithine is een vetsoort waarvan we dagelijks zo'n 3 tot 5 gram gebruiken Defabrikanten van lecithine benadrukken maar al te graag hoe onmisbaar deze stof isn Dat het lichaam hem zelf maakt, 'vergeten' ze echter steevast te melden Alle lecithine preparaten bevatten de stof choline; de preparaten in korreltjesvorm overigens aanmerkelijk meer dan de capsules In de praktijk schijnt deze stof bij oudere mensen soms het leer- en concentratievermogen te verbeteren, maar hoe dat precies werkt is niet duidelijk Afdoende bewijs voor deze werking is er niet.

Knoflook

Knoflook zou helpen bij het 'ouder worden, jong blijven'- Daar zit een kern van waarheid in, maar niet meer dan dat.

Uit het onderzoek van de Consumentenbond blijkt inderaaod dat knoflook het cholesterolgehalte kan verlagen, maar het is alleen aangetoona voor ongerijpte knoflook in poedervorm. Voor andere claims heeft de Consumentenbond geen wetenschappelijke bewijzen gevonden, maar niet meer dan dat, dot knoflook de bloeddoorstroming verbetert.

De aanbevolen dosering bevat bij de meeste preparaten te weinig werkzame stoffen om zeker te zijn van effecten.

Knoflookpreparaten kunnen incidenteel bijwerkingen veroorzaken, zoals misselijkheid, overgeven en diarree, terwijl de knoflookgeur vaak uitermate hinderlijk is. Soms treedt overgevoeligheid voor knoflook op.

Ginseng en (andere) chinese (kruiden-) preparaten

Vast staat inderdaad dat ginsenosiden, de groep werkzame stoffen in ginseng, een stimulerend effect kunnen hebben bij oudere mensen als zij een dagelijkse dosis van ten minste 7 mg ginseng gebruiken. Voor sporters is het echter belangrijk om te weten dat vele Chinese kruiden efedrine en aanverwante stoffen bevatten de op de dopinglijst staan van de lAAF Een van de bekendste Chinese kruiden waarvan bekend is dat er efedrine in zit is Ma Huangn. Niet altijd staat op het etiket (in een voor de atleet begrijpelijke taal) wat er in het preparaat zit, zodat de atleet zonder dat hij dat zich realiseert "doping" gebruikt, waarop bij gebruik tijdens een wedstrijd een schorsing van 3 maanden staat